خبرگزاری آوان

رشد مو

اگر می‌خواهید روش رشد سریع مو را بدانید، ابتدا باید با ساختار مو و دلایل توقف رشد آن به خوبی آشنا شوید. در این قسمت سه فاز رشد مو را معرفی می‌کنیم.

۱. فاز آناژن یا فاز رشد

 در این مرحله سلول‌ها در ریشه مو به‌ سرعت شروع به تقسیم‌شدن می‌کنند تا موی جدید رشد کرده و از فولیکول خارج شود. در طول دوره آناژن، مو هر ۲۸ روز حدوداً ۱ سانتی‌متر رشد می‌کند و به‌طور متوسط ۲ تا ۶ سال رشد موها به طول می‌انجامد. جالب است بدانید که ۸۰ تا ۹۰ درصد موهای سرتان در این فاز قرار دارند.

آیا دقت کردید که موی برخی افراد از یک حدی بلندتر نمی‌شود و رشد سریع مو اتفاق نمیفتد؟ دلیل آن هم به‌خاطر این است که افراد آناژن کوتاهی دارند و دیگر بیشتر از این‌، جایی برای رشد ندارد؛ مثلاً آناژن موی دست و پا کوتاه‌تر از دیگر بخش‌های بدن بوده و آناژن ۳۰ تا ۴۵ روزه دارند.

۲. فاز کاتاژن یا میانی

در پایان فاز آناژن، رشد مو کاملاً متوقف شده و وارد فاز کاتاژن می‌شوید. این فاز حدوداً ۱۰ روز به طول می‌انجامد.

۳. فاز تلوژن یا استراحت

آخرین مرحله، فاز تلوژن یا استراحت است که در آن، مو آزاد شده و می‌فتد. سپس فولیکول موی شما بازنشسته شده و سه ماه کلاً استراحت می‌کند تا دوباره شروع به تولید موی جدید کند. خب، حالا متوجه شدیم که اگر خواستار رشد سریع موهایمان باشیم، باید به فاز آناژن کمک کنیم تا رشد موها در اولین مرحله شکل بگیرد.

فیناستراید

یکی از مؤثرترین و معروف‌ترین درمان‌های دارویی، داروی فیناستراید (با نام تجاری Propecia) است که یک داروی خوراکی برای درمان الگوی ریزش موی مردانه (Male Pattern Hairloss) است. فیناستراید سطح DHT خون و پوست سر را به طور چشمگیری کاهش میدهد. با مصرف این دارو در یک دوره مشخص، افراد شاهد رشد بی نظیر موها و کلفت شدن تارهای موی خود میگردند که تراکم بالای موها را نشان می دهد.

انواع فیناستراید

دو نوع ایرانی و خارجی قرص فیناستراید در بازار موجود است. نوع خارجی این دارو تحت عنوان فین پشیا و نوع ایرانی آن فیناستراید شناخته می شود. هر دو نوع ایرانی و خارجی دارو در دوزهای ۱ و ۵ میلی گرم عرضه می شوند. دوز ۵ میلی گرمی این دارو برای درمان مشکلات پروستات تجویز می شود. برای درمان ریزش مو از دوز ۱ میلی گرمی استفاده می شود.

بهترین زمان مصرف قرص فیناستراید

این دارو به صورت قرص عرضه می شود و دوز ۱ میلی گرمی آن برای درمان ریزش مو استفاده می شود. نحوه مصرف آن نیز مثل هر قرص دیگری است که برای درمان بیماری های مختلف استفاده می شود. البته در رابطه با زمان مصرف توصیه می شود که حتماً آن را در زمان تعیین شده توسط پزشک استفاده کنید. لازم است که دارو سر ساعت استفاده شود. یکسان بودن ساعت مصرف نکته مهمی در استفاده از آن است.

علت ریزش مو در نوجوانان

دلایل ریزش مو‌ در نوجوانان بسیار متنوع است. در حالی که بعضی از شرایط به جنسیت بستگی دارند، بیشتر عوامل زمینه‌ای بین دختر و پسر مشترک هستند. در ادامه به تعدادی از رایج‌ترین دلایل بروز این مشکل در دوران نوجوانی اشاره می‌کنیم.

۱. ژنتیک

آلوپسی آندروژنیک (Androgenetic alopecia) یک نوع ریزش موی ژنتیکی است که به‌عنوان طاسی با الگوی مردانه یا طاسی با الگوی زنانه شناخته می‌شود. این نوع ریزش مو از یک الگوی قابل پیش‌بینی تبعیت می‌کند، به طوری که در مردان خط رویش مو به‌شکل M ،V یا U عقب‌نشینی می‌کند، در حالی که زنان متوجه‌ی کم‌پشت شدن تدریجی قسمتی از موهای خود می‌شوند.

آلوپسی آندروژنیک معمولا در دوران بزرگسالی شروع می‌شود، اما می‌تواند نوجوانان را هم تحت تاثیر قرار دهد. در بعضی از منابع گفته شده است که ۲۵ درصد موارد ابتلا به طاسی با الگوی مردانه قبل از ۲۱ سالگی گزارش می‌شوند. اگر بستگان نزدیک‌تان به این نوع ریزش مو دچار شده باشند، به احتمال زیاد شما هم آن را تجربه خواهید کرد.

۲. آلوپسی آره‌آتا

آلوپسی آره‌آتا (Alopecia areata) یک بیماری خودایمنی است که باعث ریزش موی سکه‌ای می‌شود. بیماری‌های خودایمنی زمانی ایجاد می‌شوند که بدن شما سلول‌های سالم را با مهاجمان خارجی اشتباه می‌گیرد و به آن‌ها حمله می‌کند. در مورد آلوپسی آره‌آتا، سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌های مو حمله می‌کند، درنتیجه ممکن است متوجه‌ی ریزش مو در پوست سر، ابروها، مژه‌ها یا بدن خود شوید.

آلوپسی آره‌آتا تقریبا ۲ درصد مردم را در مقطعی از زندگی تحت تاثیر قرار می‌دهد. اکثر افراد قبل از ۳۰ سالگی به این عارضه مبتلا می‌شوند، اما احتمال شروع آن از دوران کودکی هم وجود دارد.

۳. سوء تغذیه

سوءتغذیه به‌معنی تغذیه‌ی نامناسب است و می‌تواند ناشی از پرخوری، نخوردن غذای کافی یا دریافت ناکافی مواد مغذی باشد. عدم دسترسی به غذا، عدم تعادل رژیم غذایی، اختلالات خوردن یا مشکلات گوارشی همگی می‌توانند از دلایل سوء تغذیه باشند.

کمبود بعضی از مواد مغذی ممکن است باعث ریزش مو شود، از جمله:

• ویتامین A
• ویتامین E
• ویتامینD
• ویتامینC
• نیاسین (ویتامین B3)
• بیوتین(ویتامین B7)
• اسید فولیک (ویتامین B9)
• روی (زینک)
• آهن
• سلنیوم

درمان-ریزش-مو-با-اسپیرونولاکتون

اسپیرونولاکتون یک داروی ادرار آور است که با کاهش میزان سدیم و آب در بدن، به کاهش فشار خون و درمان ادم (ورم) کمک می کند. این دارو همچنین برای درمان هیرسوتیسم (رشد بیش از حد موی زائد در زنان) و سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) استفاده می شود.

قرص اسپیرونولاکتون یا آلداکتون برای همه افرادی که ریزش مو دارند مناسب نیست اما می تواند به زنانی که ریزش موی آن ها در نتیجه عدم تعادل هورمون ها است کمک کند.

برخی از زنان موهای خود را از دست می دهند زیرا بیش از حد هورمون های مردانه تولید می کنند. وقتی این اتفاق می افتد قرص اسپیرونولاکتون یا آلداکتون می تواند به رفع این مشکل کمک کند. دلایل زیادی وجود دارد که می تواند باعث ریزش مو در زنان شود.

ریزش موها به این شکل است که موها به تدریج نازک می شوند و در نهایت منجر ریزش در قسمت بالا یا جلوی پوست سر می شوند. این نوع ریزش  که به آن ریزش موی آندروژنتیک نیز گفته می شود پس از یائسگی بدتر می شود و معمولاً ارثی است.

آیا قرص اسپیرونولاکتون برای ریزش مو یک درمان قطعی محسوب می شود؟

مطالعات نشان داده اند که قرص اسپیرونولاکتون برای ریزش مو زنان می تواند موثر باشد. در یک مطالعه، زنانی که به مدت ۶ ماه اسپیرونولاکتون مصرف می کردند، ۴۰ درصد کاهش در ریزش موی خود را تجربه کردند. در مطالعه دیگری، زنانی که به مدت ۱۲ ماه اسپیرونولاکتون مصرف می کردند، ۷۰ درصد کاهش در ریزش موی خود را تجربه کردند.

ریزش مژه

یک فرد بالغ به‌طور متوسط روی پلک بالا ۱۰۰ تا ۱۵۰ مژه و روی پلک پایین ۵۰ تا ۷۵ مژه دارد. هر مژه یک چرخه‌ی رشد دارد که شامل سه مرحله است:

• فاز آناژن: فاژ آناژن دوره‌ی رشد مژه است. اگر در این مدت مژه‌های شما بیفتند، بلافاصله رشد نمی‌کنند.
• فاز کاتاژن: در این مرحله مژه‌ها ضخیم و بلند شده‌اند‌ و رشد آن‌ها متوقف می‌شود.
• فاز تلوژن: فاز تلوژن طولانی‌ترین مرحله است و چهار تا ۹ ماه طول می‌کشد. از این فاز به‌عنوان دوره‌ی استراحت قبل از ریزش مژه و شروع دوباره‌ی چرخه یاد می‌شود.

علت ریزش مژه چیست؟

قبل از امتحان کردن روش‌های مختلف برای پرپشت کردن مژه‌ها، بهتر است ابتدا علت ریزش آن‌ها را شناسایی کنید. درست مانند موهای سر، مژه‌ها به‌طور طبیعی می‌ریزند و طی یک چرخه‌ دوباره جایگزین می‌شوند. به همین دلیل، از دست دادن یک تا پنج مژه در روز کاملا طبیعی است.

کم‌پشت‌ شدن مژه‌ها می‌تواند بخشی از روند پیری هم باشد. اگر با افزایش سن احساس می‌کنید مژه‌های شما مثل قبل بلند و پرپشت نیستند، نگران نباشید. در بیشتر موارد، مقداری ریزش و کم‌پشت شدن کاملا طبیعی است و جای نگرانی ندارد.

در سایر موارد ممکن است به‌دلایل زیر تعداد زیادی از مژه‌های خود را از دست بدهید.

۱. مالش و اصطکاک بیش از حد

مهم است که دور چشم خود را همیشه تمیز نگه دارید و قبل از خواب آرایش آن را پاک کنید. اما متخصصان هشدار می‌دهند که تمیز کردن این ناحیه‌ی حساس باید بااحتیاط و بدون مالش یا اعمال نیروی زیاد انجام شود.

ماسک خواب یا ماسک شب یکی از عوامل رایج اصطکاک مژه است و حتی می‌تواند علت ریزش مژه‌های اکستنشن باشد، چون روی مژه‌های اکستنشن فشار وارد می‌کند و باعث می‌شود آن‌ها حالت خود را از دست بدهند. اگر می‌خواهید از ماسک خواب استفاده کنید، به‌سراغ محصولاتی بروید که خیلی سفت نباشند، بتوانید اندازه‌ی آن‌ها را تنظیم کنید یا برای اکستنشن مژه طراحی شده باشند.

۲. عفونت باکتریایی

گاهی‌اوقات علت ریزش مژه‌ها به استفاده از لوازم آرایشی تاریخ  مصرف گذشته مربوط می‌شود، چون این محصولات می‌توانند به عفونت باکتریایی منجر شوند. عفونت باکتریایی ناشی از محصولات تاریخ مصرف گذشته باعث التهاب می‌شود و احتمال از دست دادن مژه‌ها را افزایش می‌دهد.

کمبود پروژسترون در ریزش مو 

پروژسترون یک هورمون زنانه است که در تخمدان ها تولید می شود. این هورمون در تنظیم چرخه قاعدگی، بارداری و شیردهی نقش دارد. همچنین، پروژسترون در حفظ تعادل هورمونی و سلامت پوست و مو نیز اهمیت دارد.

کمبود پروژسترون چگونه باعث ریزش مو می شود؟

در برخی موارد، کمبود پروژسترون می تواند باعث نازک شدن مو و ریزش مو شود. این به این دلیل است که پروژسترون به حفظ فاز آناژن، مرحله رشد مو، کمک می کند. هنگامی که سطح پروژسترون پایین است، فولیکول های مو به طور غیر طبیعی وارد فاز تلوژن یا مرحله استراحت می شوند. در این مرحله، موها از بین می روند و فولیکول ها برای رشد مجدد مو، به زمان بیشتری نیاز دارند.

علل کمبود پروژسترون

عوامل مختلفی می توانند باعث کمبود پروژسترون شوند، از جمله:

• یائسگی: تولید طبیعی پروژسترون در زنان پس از یائسگی کاهش می یابد.
• سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS): PCOS یک اختلال هورمونی شایع است که باعث افزایش سطح آندروژن ها (هورمون های مردانه) و کاهش سطح پروژسترون می شود.
• استرس شدید: استرس مزمن می تواند بر تولید هورمون ها تأثیر بگذارد، از جمله پروژسترون.
• مصرف برخی داروها: برخی از داروها مانند داروهای ضد بارداری خوراکی و آنتی اندروژن ها ممکن است باعث کاهش سطح پروژسترون شوند.

علائم کمبود پروژسترون

علاوه بر ریزش مو، علائم دیگر کمبود پروژسترون ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• قاعدگی نامنظم یا از دست دادن قاعدگی
• لکه بینی بین دوره های قاعدگی
• افزایش وزن
• افسردگی
• اضطراب

هیرسوتیسم  یا پرمویی چیست ؟

رشد بیش از حد مو در زنان با سطح آندروژن طبیعی، دوره های قاعدگی منظم و هیچ بیماری زمینه ای دیگری، هیرسوتیسم ایدیوپاتیک نامیده می شود. این بدان معناست که این اختلال هیچ علت قابل شناسایی ندارد.

پرمویی یا هیرسوتیسم در زنان همیشه نشان دهنده یک ناهنجاری پزشکی قابل توجه نیست. با این حال، اگر قبل از بلوغ شروع شود، اگر با سایر ویژگی های مربوط به مردان مانند صدای کلفت همراه باشد، یا اگر ممکن است به دلیل تومور باشد، فرد باید به دنبال درمان های پزشکی باشد.

تومورهای غدد فوق کلیوی، غدد هیپوفیز و تخمدان ها گاهی می توانند منجر به هیرسوتیسم شوند. با این حال، هیرسوتیسمی که به این دلیل رخ می دهد، عموما شدیدتر و سریعتر از علل هورمونی شروع می شود.

افزایش سطح آندروژن

حساسیت فولیکول های مو به آندروژن ها و افزایش سطح آن می تواند باعث هیرسوتیسم شود.
اگرچه آندروژن ها در مردان در سطوح بالاتری موجود است، زنان نیز این هورمون ها را در مقادیر کمتری دارند.
هورمون های مردانه مانند تستوسترون باعث تحریک رشد مو، افزایش سایز بدن و تشدید رشد و رنگدانه مو می شوند.

افزایش سطح انسولین

سطوح بالای انسولین، هورمونی که سلول‌ها را برای جذب انرژی از قندها «باز می‌کند» نیز ممکن است در ایجاد هیرسوتیسم نقش داشته باشد. انسولین می تواند سلول های تخمدان را برای تولید آندروژن تحریک کند.
این حالت ممکن است در زنان مبتلا به مقاومت به انسولین، مانند کسانی که دیابت نوع ۲ دارند، رخ دهد.
سطوح بالای انسولین همچنین ممکن است گیرنده فاکتور رشد شبه انسولین IGF-1 را در همان سلول ها فعال کند و به طور مشابه باعث افزایش تولید آندروژن شود.

دیابت و کلسترول بالا

از آنجایی که دیابت نوع ۲ می تواند ناشی از چاقی باشد، این نیز ممکن است یک عامل خطر باشد.کلسترول بالا نیز ممکن است در هیرسوتیسم نقش داشته باشد.

داروها

هیرسوتیسم می تواند از عوارض جانبی برخی داروها باشد. درمان با آندروژن که شامل تستوسترون، دهیدرواپی آندروسترون (DHEA) یا داروی دانازول است،که ممکن است به هیرسوتیسم کمک کند.
بدن به طور طبیعی DHEA تولید می کند و برخی افراد آن را به عنوان مکملی برای مبارزه با شرایط مرتبط با افزایش سن مانند پوکی استخوان مصرف می کنند. دانازول یک استروئید مصنوعی است که گاهی بخشی از درمان اندومتریوز را تشکیل می دهد. هر دو ممکن است تستوسترون را به عنوان یک عارضه جانبی افزایش دهند.

ریزش موی برگشت پذیر

ریزش مو انواع مختلفی دارد که آنها را میتوان به سه دسته کلی تقسیم کرد:

1-ریزش موی برگشت ناپذیر:

این نوع از ریزش مو که به آن ریزش موی اسکارپذیر میگویند، ریزش مو دائمی است و سیکل مو به صورت برگشت ناپذیر متوقف می گردد.

2- ریزش موی برگشت پذیر:

به ریزش موهایی که بازگشت پذیر است، غیر اسکارگذار می گویند. در این نوع ریزش مو، آسیبی که به فولیکول میرسد، برگشت پذیر است. در این نوع ریزش مو اگر درمان مناسبی برای آن درنظر گرفته شود، خوشبختانه مو مجددا رشد میکند. در مواردی هم خودبخود رشد مجدد مو حتی بدون درمان اتفاق می افتد.

3- ریزش موی بیماری ساختار مو:

در این نوع ریزش، شکنندگی مو و آسیب به ساقه مو  اتفاق می افتد.

دلایل ریزش مو:

ریزش مو دلایل مختلفی دارد. گاهی با یک معاینه ساده توسط پزشک یا انجام آزمایشی میتوان به دلیل ریزش مو پی برد اما گاهی هم تشخیص دلیل ریزش مو سخت است. در اینجا به مهمترین دلایل ریزش مو اشاره می کنیم که ممکن است یک عامل یا مجموعه ای از عوامل سبب ریزش موهای مختلفی در بدن گردند:

1. آسیب به ساختار مو با عوامل خارجی مانند گرما شدید و آسیب مکانیکی
2. عوامل ژنتیکی
3. فعالیت نابجا سیستم ایمنی
4. رژیم غذایی نامناسب (با محدودیت کالری و پروتئین)
5. کاهش وزن شدید
6. استرس شدید
7. کمبود آهن مزمن
8. بیماری تیروئید
9. زایمان
10. مصرف برخی از داروها
11. ابتلا به برخی از بیماریها
12. در معرض قرار گرفتن بیش از اندازه در برابر سرب و آرسنیک
13. تغییرات هورمونی بدن

تشخیص نوع مو

۵ مرحله روتین مو خشک

 مراقبت از موهای خشک نیاز به دقت و توجه زیادی دارد. استفاده‌ از روغن‌تراپی، محصولات تقویت‌کننده حاوی روغن‌های طبیعی و همچنین شستشوی موها با آب خنک به شما کمک می‌کند تا از شر خشکی موهای خود خلاص شوید. در ادامه این بخش می‌توانید با ۵ مرحله روتین مو خشک آشنا شوید.

۱- روغن‌تراپی کنید

یکی از قدیمی‌ترین و البته موثرترین روش‌های درمان موی خشک که باید انجام دهید، روغن‌تراپی است. برای آبرسانی به موها لازم است در هفته چند بار موهای خود را با روغن گرم ماساژ دهید. این کار به تغذیه ریشه و افزایش درخشندگی موها کمک زیادی می‌کند. استفاده از روغن به کاهش اصطکاک موها کمک می‌کند و موجب نرم شدن آن‌ها می‌شود. برای این کار می‌توانید از مقداری روغن نارگیل یا روغن بادام استفاده کنید. برای شروع روغن را کمی گرم کنید؛ سپس آن را روی پوست سر و تار موها ماساژ دهید. حدود نیم ساعت تا ۴۵ دقیقه صبر کنید و بعد موها را بشویید.

۲- از شامپوی مناسب برای شستشوی موها استفاده کنید

انتخاب شامپو در روتین مو خشک اهمیت زیادی دارد. برای این که موهای شما نرم و درخشان شود، باید از شامپوهایی استفاده کنید که در ترکیبات آن‌ها از روغن‌های گیاهی و کنسانتره طبیعی میوه‌های مختلف استفاده شده است. معمولا شامپوهایی که مخصوص موهای خشک طراحی شده‌اند، حاوی روغن‌های طبیعی هستند و از خشک شدن مو جلوگیری می‌کنند. 

شستشوی موها ۲ تا ۳ بار در هفته با شامپوی مناسب می‌تواند به درمان خشکی مو تا حد زیادی کمک کند. به خاطر داشته باشید که شستشوی موها با آب داغ موجب تشدید خشکی مو می‌شود. برای رفع این مشکل باید از آب ولرم یا خنک برای شستن موها استفاده کنید.

۳- از ماسک موی مناسب استفاده کنید

مورد بعدی که باید در روتین مو خشک رعایت کنید، استفاده از یک ماسک مغذی است. برای نرم شدن و افزایش درخشندگی موها بهتر است از ماسک‌های آبرسان و تقویت‌کننده مو استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که استفاده از ماسک مو برای ۲ بار در هفته می‌تواند از خشک شدن موها جلوگیری کند و حالت زیباتری به موهای شما ببخشد. اگر در مورد انتخاب ماسک مو مردد هستید،. متخصص پوست مو با بررسی دقیق جنس موها، به شما کمک می‌کند تا از محصول مناسبی استفاده کنید.

۴- استفاده از نرم‌کننده را فراموش نکنید

برای درمان موهای خشک، هیچ چیزی به اندازه نرم‌کننده اهمیت ندارد. استفاده از نرم‌کننده مغذی می‌تواند به درمان موخوره و شکنندگی موها کمک کند و ظاهری درخشان به موهای شما ببخشد. بهتر است بعد از شامپو کردن موها از یک نرم‌کننده مغذی استفاده کنید و بعد موها را با آب ولرم یا سرد آبکشی کنید. نرم‌کننده‌های مو به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به قفل شدن رطوبت در موها کمک می‌کنند و حالت‌پذیری و درخشندگی موها را افزایش می‌دهند.

۵- بعد از حمام از سرم مو استفاده کنید

یکی دیگر از نکاتی که باید برای تقویت موهای خشک رعایت کنید، استفاده از سرم مو است. سرم مو به باز شدن گره مو کمک می‌کند و یک لایه محافظتی روی مو ایجاد می‌کند. استفاده از سرم مو موجب هیدراته شدن موها و درمان موخوره می‌شود. برای استفاده از سرم باید بعد از حمام صبر کنید تا موهای شما کمی خشک شود؛ سپس موها را به چند قطره سرم آغشته کنید.