عوارض کورتون روی پوست


کورتون که به آن استروئید (کورتیزون یا کورتیکواستروئیدها) گفته می‌شود ترکیباتی هستند که به شکل طبیعی به وسیله غده فوق کلیوی و تحت عنوان هورمون کورتیزول تولید می‌شود و از اثرات آن باید به کم شدن التهاب، مهار نسبی سیستم ایمنی بدن، تقسیم سلولی و ساخت DNA اشاره کرد. در زمینه پزشکی و جهت استفاده‌های متعدد داروهای استروئیدی توسط انسان و مشابه با کورتیزون بدن تحت عنوان کورتیکواستروئید ابداع شده است و به شکل‌های مختلفی مانند خوراکی، تزریقی، پماد، اسپری و قطره برای بیماران استفاده می‌شود که استفاده از هر یک از آنها بستگی به نوع و شدت بیماری دارد. کورتیکواستروئیدها با حضور در سیستم ایمنی بدن، مانع تولید موادی مانند پروستاگلاندین‌ها (prostaglandins) در بدن می‌شوند. این مواد در بدن حساسیت و التهاب ایجاد می‌کنند. این دارو مانند هر داروی دیگری، ممکن است عوارض جانبی مضری هم داشته باشد. در ادامه به عوارض مصرف کورتون بر پوست پرداخته می‌شود.

• به هیچ وجه کورتون نباید به طور ناگهانى قطع شود و کاهش میزان آن و قطع آن باید تحت نظر پزشک انجام شود.
• به هنگام رو به روشدن با استرس هاى شدید و پیش از جراحى هاى کوچک یا بزرگ، موضوع را به آگاهى پزشک خود برسانید تا به طور موقت میزان کاربرد دارو را افزایش دهد.
• ازآنجا که کورتون میتواند باعث پوکى استخوان گردد، به ویژه در روزهاى نخست کاربرد آن، بنابراین براى پیشگیرى از پوکى استخوان موارد زیر پیشنهاد میشود:

1. مصرف کلسیم به میزان 1000 تا 1500 میلى گرم روزانه (یک لیوان شیرمعادل 300 میلى گرم کلسیم دارد) بیماران لوپوس با درگیرى کلیه و ازدیاد فشارخون در مورد مصرف لبنیات با پزشک معالج خود مشورت نمایند.
2. مصرف ویتامین D (دى) تحت نظر پزشک معالج
3. انجام ورزش منظم به ویژه پیاده روى
4. داشتن رژیم غذایى کم نمک
5. استفاده از داروهاى ضد پوکى استخوان به صورت پیشگیرانه با تجویز و تحت نظر پزشک معالج

• مصرف کورتون میتواند افزایش چربى هاى خون را درپى داشته باشد، بنابراین براى کاهش این پیامد ناخواسته پیشنهاد میشود:

1. داشتن رژیم غذایى کم چرب
2. اندازه گیرى وکنترل کردن چربى خون در ابتداى مصرف کورتون و سپس هر یک سال

• مصرف کورتون میتواند باعث افزایش قند خون شود بنابراین براى کاهش این عارضه موارد زیر توصیه میشود:

1. رعایت رژیم غذایى مناسب
2. اندازه گیرى قند خون هرچند وقت یکبار در طی مصرف کورتون با دستور و صلاحدید پزشک معالج

• مصرف کورتون میتواند فشارخون را بالا ببرد، بنابراین براى کاهش این پیامد پیشنهاد میشود:

1. رژیم غذایى کم نمک داشته باشید
2. اندازه گیرى کردن فشار خون در هر دیدار با پزشک معالج

• کاربرد کورتون به ویژه در اندازه هاى زیاد میتواند سبب افزایش خطر عفونت شود بنابراین براى کاهش این پیامد موارد زیر پیشنهاد میشود:

1. پیشنهاد میشود واکسن آنفلوآنزا سالانه زده شود. با دستور و صلاحدید پزشک معالج
2. از تماس با افراد داراى عفونت هاى ویروسى و حضور در محل هاى شلوغ به ویژه در فصل زمستان جلوگیرى شود.
3. پیشنهاد میشود در صورت بروز هر گونه تب، هر چه زودتر به پزشک خود مراجعه داشته باشید.

• کاربرد کورتون میتواند سبب ایجاد آتروفى (ضعف) در ماهیچه هاى بدن شود بنابراین براى کاهش این پیامد پیشنهاد میشود:

1. انجام ورزش هاى کششى براى پیشگیرى از آتروفى عضله
2. عوارض مصرف کورتون نباید سبب نگرانى بیماران شود؛ به هیچ وجه کورتون نباید به طور ناگهانى قطع شود و کاهش میزان آن و قطع آن باید تحت نظر پزشک معالج انجام شود.